4. ตลาดเครื่องมือแพทย์ - ตอนที่ 66

  • มีการถ่ายทอด (Transfer) เทคโนโลยีไปให้บริษัทแล้ว แต่บริษัทไม่ได้นำเทคโนโลยีไปผลิต เนื่องจากบริษัทจำเป็นต้องลงทุนเพิ่มเติมเพื่อผลิตน้ำยาล้างไต เพราะจากการศึกษาแบบจำลองธุรกิจ (Business model) พบว่า รายได้ส่วนมากของธุรกิจนี้จะเกิดจากค่าน้ำยาล้างไต ไม่สามารถทำธุรกิจเฉพาะเครื่องล้างไต ผ่านช่องท้องอัตโนมัติ (Automated peritoneal dialysis: APD) ได้

แบบจำลองธุรกิจของบริษัทต่างชาติในปัจจุบัน ได้นำ APD รุ่นเก่า ไปให้ใช้บริการฟรี รวมถึงมีบริการซ่อม (Repair) และเปลี่ยนเครื่องใหม่ทดแทน (Replacement) หากเครื่องเดิมมีปัญหา โดย สปสช. จะจัดซื้อเฉพาะน้ำยาล้างไต สำหรับเครื่อง APD โดยค่าใช้จ่ายเฉลี่ย ในการบำบัด (Therapy)

เครื่องล้างไต APD ที่ สปสช. จ่าย มีความใกล้เคียงกับค่าใช้จ่ายแบบเดิม สำหรับการล้างไตผ่านช่องท้องแบบต่อเนื่อง (Continuous ambulatory peritoneal dialysis: CAPD) คือไม่เกิน 20,000 บาทต่อเดือน ปัจจุบัน มีการใช้งาน เครื่อง APD ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติแล้ว 2,600 ราย

  • บริษัทผู้ผลิตเครื่องล้างไตและน้ำยาล้างไตข้ามชาติ (Multinational) มีกลยุทธ์ทางการตลาดที่สนับสนุน ให้เกิดการจัดซื้อจัดจ้างน้ำยาล้างไตจากต่างประเทศมากยิ่งขึ้น โดยบริจาค (Donate) เครื่องล้างไตให้กับ หน่วยงานรัฐ เพื่อนำไปใช้ประกอบการรักษาผู้ป่วย ร่วมกับน้ำยาล้างไตของบริษัทนั้นๆ

ข้อเสนอนโยบาย

  • ให้ทุนสนับสนุน (Support) การพัฒนาเครื่องล้างไตแบบ APD ออกสู่ตลาด (Launch to market) อย่างรวดเร็ว และ ให้ทุนสนับสนุนการพัฒนาน้ำยาล้างไต (Hemodialysis solution) ที่ใช้กับเครื่องควบคู่ไปด้วย
  • สร้างความร่วมมือกับบริษัทพันธมิตร (Alliance) ผู้ผลิตน้ำยาล้างไตลักษณะกิจกรรมร่วมค้า (Joint venture) โดยผู้ประกอบการไทยเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ และทำสัญญา Technology localization (offset policy) โดย สปสช. สามารถจัดซื้อเครื่องล้างไตและน้ำยาล้างไตที่ผลิตในประเทศ ที่มีราคาถูกกว่าการนำเข้า 6-7 เท่า สำหรับผู้ป่วยรายอื่นๆ ที่ยังต้องการการบำบัด โดยการล้างไตด้วยเครื่อง APD ซึ่งอาจมีผู้ป่วยมากกว่า 20,000 ราย
  • ส่งเสริมให้มูลนิธิโรคไตแห่งประเทศไทยนำเครื่องล้างไต APD ที่ผลิตในประเทศไปใช้ โดยอาจนำแบบจำลอง (Model) จากการดำเนินงานของฮ่องกงมาปรับใช้ ให้ผู้ป่วยที่มีรายได้น้อย (ต่ำกว่า มัธยฐาน [Median]) เข้าโครงการ ADP Free-loan สามารถยืมเครื่องล้างไตไปใช้ฟรี นอกจากนี้ ยังให้ผู้ป่วยที่มีกำลังจ่ายเข้าโครงการ Co-Fund, Co-Use โดยร่วมจ่ายเงิน (Co-pay) ให้แก่กองทุนสูงสุด (Maximum) 36 เดือน หรือตามความเหมาะสม (Appropriate) แต่สามารถใช้เครื่องได้นาน 10 ปี

แหล่งข้อมูล

  1. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.nxpo.or.th/th/wp-content/uploads/2024/06/ebook_สมุดปกขาว-เครื่องมือแพทย์.pdf [2025, September 9].
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Medical_device [2025, September 9].