คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ยาขยายหลอดเลือด
ยาขยายหลอดเลือด หมายถึง ยาที่มีคุณสมบัติขยายหลอดเลือดดำ และ/หรือหลอดเลือดแดง โดยทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อของหลอดเลือดและทำให้ท่อของหลอดเลือดขยายตัว จึงลดแรงต้านทานภายในหลอดเลือดลง ส่งผลทำให้เลือดไหลผ่านหลอดเลือดได้ดีขึ้น จึงส่งผลให้ความดันโลหิตลดลง ในทางคลินิกจึงใช้ยาขยายหลอดเลือดเป็นยาลดความดันโลหิตสูง
ประเภทของยา |
ข้อบ่งใช้ |
ก. ยาที่ออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือดโดยตรง (Direct-acting vasodilators) ได้แก่
|
|
ข. ยาขยายหลอดเลือดส่วนปลาย (Peripheral vasodilators): เช่น ยา Cinnarizine, Flunarizine, Nicergoline, Ginkgo Biloba Extract, Co-dergocrine mesylate |
|
ค. ยาขยายหลอดเลือดแดงปอด (Pulmonary vasodilators): ได้แก่
|
|
ยาขยายหลอดเลือดทุกชนิดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาซึ่งที่พบบ่อยที่สุดคือ ภาวะความดันโลหิตต่ำ และผลข้างเคียงอื่นๆ ที่อาจพบได้ เช่น
- ยากลุ่ม Calcium channel blockers: อาจทำให้ ปวดศีรษะ เท้าและข้อเท้าบวม และยา Verapamil ทำให้ท้องผูก
- ยากลุ่ม Nitrates: อาจทำให้ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ มึนงง
- ยา Hydralazine: อาจทำให้ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ ใจสั่น เบื่ออาหาร เหงื่อออกมาก หน้าแดง หัวใจเต้นเร็วจากการที่หลอดเลือดคลายตัว (Reflex tachycardia)
- ยา Sodium nitroprusside: อาจทำให้ผู้ป่วยบางรายได้เกิดภาวะเลือดเป็นกรด หัวใจเต้นผิดปกติ และอาจทำให้เสียชีวิตได้
- ยา Cinnarizine และยา Flunarizine: อาจทำให้ ง่วงซึม คลื่นไส้ อาหารไม่ย่อย เหนื่อยล้า การเคลื่อนไหวผิดปกติ
- ยา Nicergoline: อาจทำให้ระดับคลอเลสเตอรอลในเลือดต่ำ ระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง ระดับกรดยูริคในเลือดสูง มึนงง นอนไม่หลับ
- ยา Co-dergocrine mesylate: อาจทำให้ปวดศีรษะ ไม่สบายท้อง มองเห็นภาพไม่ชัด
- ยา Ginkgo Biloba Extract: อาจทำให้ไม่สบายท้อง ผิวหนังเกิดผื่นคัน ปวดศีรษะ
- ยากลุ่ม Prostacyclin analogues: อาจทำให้หน้าแดง ร้อนวูบวาบ ปวดศีรษะ คลื่นไส้
- ยากลุ่ม PDE-5 inhibitors: อาจทำให้ปวดศีรษะ หน้าแดง ร้อนวูบวาบ ท้องอืด อาหารไม่ย่อย ปวดแขนขา