คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ยาลดไขมันในเลือด
- กลุ่มยาสแตติน (Statins หรือ HMG CoA reductase inhibitors) เช่น ยา Atorvastatin, Fluvastatin, Lovastatin, Pravastatin, Rosuvastatin, Simvastatin
- ยายับยั้งการดูดซึมคอเลสเตอรอล (Selective cholesterol absorption inhibitors) เช่น ยา Ezetimibe
- ยาช่วยขจัดกรดน้ำดี/ไบล์แอซิดซีเควสแตรต์ (Resins หรือ Bile acid sequestrants หรือ Bile acid-binding drugs) เช่น ยา Cholestyramine, Colestipol, Colesevelam
- ยากลุ่มไฟเบรต (Fibrates หรือ Fibric acid derivatives) เช่น ยา Gemfibrozil, Fenofibrate, Clofibrate
- ยาอื่นๆ เช่น Vitamin B3 หรือ Niacin หรือ Nicotinic acid
- ระวังการใช้ยาลดไขมันกลุ่ม Statins ในผู้ป่วยโรคตับเรื้อรัง โรคไวรัสตับอักเสบบี โรคไวรัสตับอักเสบซี และโรคไต
- ยาลดไขมัน Cholestyramine และ Colestipol มีฤทธิ์ลดการดูดซึมยาอื่นๆ ดังต่อไปนี้ เช่น ยาขับปัสสาวะกลุ่ม Thiazide, ยากลุ่ม Digitalis, ยาลดความดัน กลุ่ม Beta-blocker, ยาWarfarin, ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด/ยาเบาหวาน และวิตามินชนิดที่ละลายในไขมัน ดังนั้น หากต้องการกินยาเหล่านี้ร่วมกับยาลดไขมันมันทั้ง 2 ตัวดังกล่าว ควรกินยาเหล่านี้ก่อนกินยาลดไขมัน Cholestyramine และ Colestipol อย่างน้อย 2 ชั่วโมง หรือหลังจากกินยาลดไขมัน Cholestyramine และ Colestipol อย่างน้อย 4 ชั่วโมง
- ระวังการใช้ยาลดไขมันกลุ่ม Fibrates ในผู้ป่วยโรคตับ และโรคไต
- ยากลุ่ม Fibrates เป็นยาที่สามารถจับกับสารโปรตีนในพลาสมาได้มาก จึงต้องระวังหากใช้ร่วมกับยากลุ่มอื่นที่สามารถจับกับโปรตีนในพลาสมาได้เช่นเดียวกัน เช่น ยา Warfarin, Repaglinide, และยากลุ่ม Statins เพราะอาจทำให้ยาอื่นดังกล่าว หลุดจากการจับกับโปรตีนในพลาสมาได้ ส่งผลให้มีระดับยาเหล่านั้นในเลือดมากเกินไป ตัวอย่างเช่น เมื่อระดับ Warfarin มากเกินไป อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยา คือเกิดภาวะเลือดออก เป็นต้น
- ระวังการใช้ยา Niacin ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน เพราะอาจทำให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดสูงได้
- หากลืมกินยาลดไขมันที่ต้องกินก่อนนอน แล้วนึกขึ้นได้ในตอนเช้าของอีกวัน ให้กินยาของวันนั้นตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า ถ้าลืมกินยาลดไขมันที่ต้องกินตอนเช้า แล้วนึกขึ้นได้ในวันเดียวกัน ให้กินยาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้านึกขึ้นได้ในวันถัดไป ให้กินยาของวันนั้นตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
- ยากลุ่ม Statin: ทำให้เกิดพิษต่อตับ (Hepatotoxicity) หรือ ตับอักเสบ, เกิดพิษต่อกล้ามเนื้อ (Myotoxicity) ได้แก่ ภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย (Rhabdomyolysis) หรือกล้ามเนื้อเกิดความผิดปกติ (Myopathy) อาการอื่นๆ เช่น ปวดหัว และรู้สึกไม่สบายท้อง
- ยา Ezetimibe: พบอาการไม่พึงประสงค์น้อย เพราะยาถูกดูดซึมได้น้อย เช่น ปวดท้อง ท้องเสีย ท้องอืด เหนื่อยล้า
- ยากลุ่มไบล์แอซิดซีเควสแตรต์: ทำให้เกิดอาการท้องผูก ท้องอืด แน่นท้อง คลื่นไส้
- ยากลุ่ม Fibrates: ทำให้เกิดอาการแน่นท้อง ท้องอืด รู้สึกไม่สบายท้อง นิ่วในถุงน้ำดี เกิดพิษต่อกล้ามเนื้อ ได้แก่ ภาวะกล้ามเนื้อลายสลาย หรือ กล้ามเนื้อเกิดความผิดปกติ
- ยา Niacin: ทำให้เกิดอาการใบหน้าแดง ร้อนวูบวาบที่ใบหน้าและที่ผิวหนัง อาการคัน คลื่นไส้อาเจียน ท้องอืด ท้องเสีย ปวดท้อง แน่นท้อง เกิดแผลในทางเดินอาหาร เป็นพิษต่อตับ ระดับกรดยูริคในเลือดสูง และระดับน้ำตาลในเลือดสูง
- https://haamor.com/ยาลดไขมัน
- https://haamor.com/ไขมันในเลือดสูง
- https://haamor.com/ยาสแตติน
- https://haamor.com/อีเซทิไมบ์
- ไบล์แอซิดซีเควสแตรนต์ Bile acid sequestrants - หาหมอ.com (haamor.com)
- ไฟเบรต Fibrate - หาหมอ.com (haamor.com)
- กรดนิโคตินิก Nicotinic acid หรือ ไนอะซิน Niacin หรือ วิตามินบี 3 VitaminB3 - หาหมอ.com (haamor.com)