14. ตลาดธุรกิจฟิตเน็ส-เว็ลเน็ส - ตอนที่ 10
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 13 กรกฎาคม 2566
- Tweet
การออกกำลังกายในศูนย์ฟิตเน็ส (Fitness center) มีลักษณะที่แตกต่าง จากการออกกำลังกาย (Work-out) โดยทั่วไป ซึ่ง หมายถึง การกระทำที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบต่างๆ ภายในร่างกาย (Internal organs) ที่ต้องทำงานหนักเพิ่มมากขึ้น แต่เป็นผลดีต่อสุขภาพร่างกาย (Healthy) นักวิทยาศาสตร์การกีฬา (Sport scientist) ได้จำแนกประเภทของการออกกำลังกาย ดังกล่าว ออกเป็น 5 ประเภท ดังนี้
- การออกกำลังกายแบบเกร็งกล้ามเนื้ออยู่กับที่ไม่มีการเคลื่อนไหว (Isometric exercise) โดยจะไม่มีการเคลื่อนที่หรือเคลื่อนไหวของร่างกาย เช่น การบีบกำวัตถุและการยืนดันเสาหรือกำแพง เหมาะกับผู้ทำงานนั่งโต๊ะเป็นเวลานาน จนไม่มีเวลาออกกำลังกาย แต่ไม่เหมาะในรายที่เป็นโรคหัวใจ (Heart disease) หรือโรคความดันโลหิตสูง (High blood pressure) เพราะจะมีการกลั้นลมหายใจในขณะปฏิบัติและเป็นการออกกำลังกายที่ไม่ได้ช่วยส่งเสริมสมรรถภาพทางกาย(Physical fitness) ได้อย่างครบถ้วน โดยเฉพาะทางด้านระบบการหายใจ (Respiratory system) และระบบการไหลเวียนโลหิต (Circulatory system)
- การออกกำลังกายแบบมีการยืด-หดของกล้ามเนื้อ (Isotonic exercise) จะมีการเคลื่อนไหวส่วนต่างๆ ของร่างกายขณะที่ออกกำลัง เช่น การวิดพื้น (Push-up), การยกน้ำหนัก (Weight lifting), และการดึงข้อ (Pull-up) จึงเหมาะกับผู้ที่มีความต้องการสร้างความแข็งแรงกล้ามเนื้อเฉพาะส่วนของร่างกาย เช่น นักเพาะกาย (Body builder) หรือนักยกน้ำหนัก ส่วนผลของการออกกำลังกายเช่นนี้ จะเป็นไปทางเดียวกันกับชนิดแรก
- การออกกำลังกายแบบทำให้กล้ามเนื้อทำงานเป็นไปอย่างสม่ำเสมอ ตลอดการเคลื่อนไหว (Isokinetic exercise) เช่น การถีบจักรยานอยู่กับที่, การขึ้นลงแบบขั้นบันได (Harvard step test), หรือการใช้เครื่องมือทางชีวกลศาสตร์ (Bio-mechanics) เช่น Cybex, Biodex, หรือ Treadmill เหมาะกับการใช้ทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักกีฬา หรือผู้มีความสมบูรณ์ทางร่างกายเป็นส่วนใหญ่ แต่จะต้องมีความชำนาญในการใช้เครื่องมือเป็นอย่างดี เพราะมีโอกาสเกิดอันตราย (Dangerous) ต่อผู้ออกกำลังกายได้ง่าย ปัจจุบันประเทศไทยยังขาดเครื่องมือ (Equipment) และบุคลากร (Personnel) ทางด้านนี้เป็นจำนวนมาก
- การออกกำลังกายแบบไม่ต้องใช้ออกซิเจน ในระหว่างการเคลื่อนไหว (Anaerobic exercise) เช่น วิ่ง 100 เมตร, กระโดดสูง (High jump), พุ่งแหลน (Javelin), ทุ่มน้ำหนัก (Shot put), และขว้างจักร (Discus throwing) เป็นต้น ส่วนมากแล้ว จะปฏิบัติกันในหมู่นักกีฬาที่ทำการฝึกซ้อมหรือแข่งขัน จึงไม่เหมาะกับบุคคลธรรมดาทั่วไป
- การออกกำลังกายแบบใช้ออกซิเจน (Aerobic exercise) คือ ลักษณะการออกกำลังกาย พร้อมการหายใจเข้า-ออกในระหว่างเคลื่อนไหว เช่น การเดินเร็ว (Brisk walk), การวิ่งเหยาะ (Jogging), หรือการว่ายน้ำ (Swimming) ซึ่งการออกกำลังกายแบบนี้ เป็นที่นิยมกันมากในหมู่ของนักออกกำลังกาย และเป็นที่ยอมรับของนักวิทยาศาสตร์การกีฬา ตลอดจนวงการแพทย์เพราะการออกกำลังกายแบบนี้ จะสามารถบ่งบอกถึงสมรรถภาพทางกายของบุคคลนั้นๆ ได้เป็นอย่างดี โดยทำการทดสอบได้จากอัตราการเต้นของหัวใจ (Heart beat) หรือความดันโลหิต
แหล่งข้อมูล -
- http://dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/1475/3/03%20.pdf [2023, July 12].
- https://www.goodrx.com/well-being/movement-exercise/aerobic-vs-anaerobic-exercise, [2023, July 12].
